Veelgestelde vragen (FAQs)
Wat is de meest schadelijke parasiet voor mijn paard?
Dat is de kleine rode bloedworm (kleine strongylide / cyathostominae). Een infectie met deze wormsoort kan diarree, snel en ernstig gewichtsverlies veroorzaken, maar ook levensbedreigende koliek. In sommige gevallen laat een paard aan de buitenzijde geen symptomen zien, terwijl er binnenin wel een flinke worminfectie speelt. Het wel of niet duidelijk tonen van symptomen is daarom geen graadmeter voor wat er zich in het paard afspeelt.
Ik begrijp dat ingekapselde larven van de kleine rode bloedwormen de grootste bedreiging voor mijn paard zijn - welke behandelingen zijn beschikbaar om deze wormstadia te bestrijden?
Ik begrijp dat ingekapselde larven van de kleine rode bloedwormen de grootste bedreiging voor mijn paard zijn - welke behandelingen zijn beschikbaar om deze wormstadia te bestrijden? Traditioneel gezien is de enige geregistreerde behandeling om de ingekapselde larven van de kleine rode bloedwormen te bestrijden een 5-daagse behandeling met een op fenbendazol gebaseerd ontwormingsmiddel. In 2003 is er een ontwormingsmiddel geregistreerd met als werkzaam bestanddeel moxidectine voor de bestrijding van alle ingekapselde stadia van de kleine rode bloedworm. Een enkele dosering van dit middel is voldoende. Het is belangrijk om te weten dat er een wijdverspreide resistentie onder de kleine rode bloedworm bestaat tegen middelen op basis van benzimidazol (bijv. fenbendazol). Het gebruik van fenbendazol wordt vanwege eventuele resistentie niet geadviseerd (Coles G et al, 1999). Bovendien heeft recent onderzoek aangetoond dat een 5-daags programma van fenbendazol het darmkanaal van het paard kan beschadigen. Dit is vergelijkbaar met de situatie die ontstaat wanneer er in één keer een groot aantal ingekapselde larven in de darmholte terechtkomt (Steinbach T et al, 2006). In hetzelfde onderzoek werd geconcludeerd dat een enkele dosering van moxidectine geen ernstige schade aan het darmkanaal van het paard veroorzaakt.
Wanneer moet ik mijn paard ontwormen?
Paarden moeten regelmatig en het gehele jaar door worden ontwormd ter bestrijding van rondwormen. Daarnaast moet er doelgericht behandeld worden tijdens specifieke periodes van het jaar voor de bestrijding van lintwormen, horzellarven en met name de ingekapselde larven van de kleine rode bloedworm. Deze behandelingen kunnen het beste gebaseerd worden op een strategisch ontwormingsplan, waarbij gebruik wordt gemaakt van mestonderzoek. Klik hier voor meer informatie of vraag uw dierenarts om advies.
Wanneer moet ik mijn paard ontwormen tegen lintwormen en heb ik een dubbele dosering nodig?
Een behandeling tegen lintwormen wordt elke 6 maanden geadviseerd (Proudman C, 1994). Aangezien de blootstelling aan lintwormen het grootst is tijdens de langere weideperiodes, moet de behandeling worden uitgevoerd in de herfst, in navolging op de zomer, en de behandeling moet 6 maanden later herhaald worden in het voorjaar. De lintworm kan worden bestreden met één enkele dosering met een ontwormingsmiddel op basis van praziquantel of een dubbele dosering met een op pyrantel gebaseerd ontwormingsmiddel.
Mijn paard heeft veel last van wormen. Hoe begin ik de behandeling?
Als u zich zorgen maakt over de ernst van de wormbesmetting van uw paard, kunt u het beste contact opnemen met uw dierenarts om een behandeling vast te stellen die specifiek op uw paard is afgestemd.
Wat is het verschil tussen een strategische en routinematige ontworming?
Een strategisch ontwormingsprogramma maakt gebruik van het EPG (Eieren Per Gram mest) zodat gedurende het gehele jaar met verlengde doseringsintervallen kan worden behandeld. Paarden in dit programma worden uitsluitend behandeld als de EPG’s boven een specifiek niveau komen, bijv. 200 eitjes per gram (epg). Bedenk wel dat bij deze strategie het EPG geen nauwkeurige meting geeft van de wormproblematiek bij uw paard, omdat deze EPG bepaling geen rekening houdt met de larvale stadia, waaronder de ingekapselde larven van de kleine rode bloedworm in het paard. Routinematige ontworming is het gebruik van paardenontwormingsmiddelen gedurende het gehele jaar met de door de fabrikant geadviseerde doseringsintervallen teneinde rondwormen, lintwormen en horzellarven te bestrijden.
Waarom geeft het zoeken naar lintwormeitjes in de mest niet per definitie de diagnose voor lintworm?
Lintwormen leggen hun eitjes onregelmatig waardoor een mestmonster vals negatief kan zijn, dat wil zeggen dat het resultaat aangeeft dat er geen eitjes zijn, terwijl het paard in werkelijkheid last heeft van lintwormen. Een bloedtest op antilichamen van lintwormen zou een indicatie kunnen geven van de ernst van de lintwormbesmetting. Een andere oplossing is het verzamelen van meerdere mestmonsters op een aantal achtereenvolgende dagen. Vervolgens deze monsters samenvoegen en het mengmonster gebruiken voor mestonderzoek.
Wat gebeurt er als ik mijn paard overdoseer?
Hoewel een kleine mate van overdosering van een ontwormingsmiddel geen schadelijke effecten heeft, is het wel belangrijk om, zoals bij elk diergeneesmiddel, de juiste dosering te geven zoals beschreven in de bijsluiter of op advies van uw dierenarts. Dit is met name belangrijk bij magere veulens en ponyveulens. Het verschilt per middel wat de eventuele gevolgen zijn van een overdosering. Raadpleeg voor mogelijke bijwerkingen de bijsluiters van de betreffende producten.
Wat gebeurt er als ik mijn paard onderdoseer?
Onderdosering is niet schadelijk voor het paard, maar het gewenste effect zal niet worden bereikt. De wormen worden blootgesteld aan een te lage hoeveelheid ontwormingsmiddel, waardoor ze niet allemaal zullen afsterven. Wormen die deze behandeling overleven, kunnen hun "weerstand" doorgeven aan de volgende wormgeneraties waardoor er resistentie kan ontstaan tegen het gebruikte middel.
Hoe belangrijk is het om de paarden te wegen? Kan ik zijn gewicht niet simpelweg raden of hem een volledige wormspuit geven?
Door het gewicht van een paard te schatten zonder het gebruik van een meetlint of weegbrug, is de kans groot dat u uw paard te weinig ontwormingsmiddel geeft. Door uw paard te behandelen met een te lage hoeveelheid ontwormingsmiddel voor zijn lichaamsgewicht, loopt u het risico dat u te laag doseert, waardoor niet alle wormen worden bestreden. De wormen kunnen dan niet alleen hun levenscyclus voortzetten, ze krijgen ook de mogelijkheid om weerstand en resistentie te ontwikkelen tegen het middel waaraan ze zijn blootgesteld. Een kleine overdosering is echter niet schadelijk voor uw paard.
Als mijn paard het middel niet makkelijk inneemt, hoe kan ik hem dan het ontwormingsmiddel toedienen?
Er zijn verschillende soorten toedieningsvormen van ontwormingsmiddelen zoals pasta’s, tabletten etc. beschikbaar. Als het meest geschikte product of werkzame bestanddeel uitsluitend beschikbaar is als een wormspuit (pasta), dan kan het product worden toegediend door het te mengen met het paardenvoer. U moet dan wel controleren of uw paard de volledige hoeveelheid opeet en dus de volledige dosering binnenkrijgt. Als u het ontwormingsmiddel door het voer van het paard mengt, houdt honden en katten dan uit de buurt en reinig de voerbak achteraf grondig. .
Als ik niet de hele wormspuit gebruik, kan ik het restant dan de volgende keer gebruiken?
Raadpleeg altijd de bijsluiter en de verpakking van het product om te controleren hoe lang het product kan worden gebruikt na openen. Let op dat het product bewaard wordt volgens de verpakkingsinstructies en buiten het bereik van kinderen of overige dieren.
Moet ik elk seizoen roteren tussen de ontwormingsmiddelen om resistentie te voorkomen?
Het idee om elk weideseizoen, te roteren met een ander ontwormingsmiddel is eigenlijk afkomstig van het gebruik van ontwormingsmiddelen door schapenhouders. Het is nooit bewezen dat deze strategie een duidelijk verschil maakt in het proces van resistentie-ontwikkeling. Bovendien toont computermodellering aan dat er geen verschil bestaat tussen de beide alternatieven: "geen medicijnrotatie" en "regelmatige rotatie van de ontwormingsmiddelen" met betrekking tot het ontwikkelen van resistentie (Barnes E et al,1995).Er zijn een aantal factoren die betrekking hebben op de ontwikkeling van resistentie: De gebruiksfrequentie van ontwormingsmiddelen: hoe vaker een middel wordt gebruikt m.a.w. hoe korter het tijdsinterval tussen twee doseringen, hoe groter het aantal wormgeneraties dat wordt blootgesteld aan het middel. Hierdoor wordt de kans op het ontwikkelen van resistentie groter (Sangster N (1999) Veterinary Parasitology 85, 189-204). Onderdosering: de parasieten die worden blootgesteld aan een te lage hoeveelheid ontwormingsmiddel om hen af te doden, kunnen hun resistentie doorgeven aan volgende generaties. Dit betekent dat het ideale ontwormingsmiddel een uiterst effectief middel is waarvoor geen resistentie bestaat en dat minder frequent kan worden toegediend. Met de wijdverspreide resistentie ten opzichte van de op benzimidazol gebaseerde ontwormingsmiddelen, en de gerapporteerde resistentie tegen pyrantel en op ivermectine gebaseerde ontwormingsmiddelen, blijft er weinig ruimte over om een keuze te maken tussen de ontwormingsmiddelen om mee te roteren. Wij adviseren u dan ook uw dierenarts te raadplegen betreffende het eventueel roteren van ontwormingsmiddelen.
Hoe vaak ik moet ik de mest uit de weide opruimen?
Mest moet regelmatig worden verwijderd, minimaal twee keer per week tijdens het weideseizoen en één keer per week gedurende november tot en met maart. Hoewel strenge vorst besmettelijke larven op de weide kan vernietigen, kan er door het verwachte zachtere en nattere klimaat in zowel Nederland als België, een grotere hoeveelheid aan besmettelijke larven op de weide overleven gedurende de wintermaanden. (zie ook situatie in het VK) (Love S, 2003). De kans dat de grazende dieren het gehele jaar door last van wormen hebben neemt daarmee toe. Daarom moet in de herfst en in winters, die zacht en nat blijven, twee keer per week de mest worden verwijderd.
Moet ik mijn drachtige merrie ontwormen?
Het is zeer belangrijk om drachtige merries te ontwormen, niet alleen voor hun eigen gezondheid maar ook voor die van het veulen zodra deze wordt geboren. Controleer altijd of het te gebruiken product geregistreerd is voor gebruik bij drachtige en zogende merries en probeer de merrie te ontwormen voor het werpen van het veulen en tijdens de zoogperiode volgens de instructies van de fabrikant (bijsluiter). Kijk voor meer informatie bij ‘Drachtige merries, veulens en nieuwe paarden’.
Vanaf welke leeftijd moet ik mijn veulen ontwormen?
Aangezien veulens nog weinig afweer hebben tegen wormen, kunnen ze snel een groot aantal wormen binnenkrijgen; daarom moet de ontworming van veulens worden begonnen als ze 4 tot 6 weken oud zijn en moet de behandeling elke vier weken worden herhaald tot aan een leeftijd van 6 maanden. Daarna kan de ontworming worden voortgezet volgens het aanbevolen doseringsinterval van het ontwormingsmiddel. Controleer van elk ontwormingsmiddel altijd de "vanaf leeftijd" voordat u het middel gebruikt. Kijk voor meer informatie bij “Drachtige merries, veulens en nieuwe paarden.” Daarnaast is het zo, dat we ook bij veulens het liefst eerst mestonderzoek doen. Dit voorkomt onnodig vaak ontwormen. Zeker als de merrie goed ontwormd is geweest en de weide relatief schoon is.